Wiktoria Rosicka

Sylwetka Tłumacza

Antonia Wiktoria Rosicka urodziła się w Łodzi w rodzinie ówczesnego prezydenta miasta, Andrzeja Rosickiego. Opublikowany w 1892 r. przekład Romea i Julii wydaje się najpoważniejszym literackim wyzwaniem, jakiego podjęła się niespełna trzydziestoletnia tłumaczka. W 1897 r. Rosicka poślubiła niemieckiego budowniczego kolei Louisa Gentil-Tippenhauera i zamieszkała na Haiti. U schyłku lat dwudziestych XX wieku przypuszczalnie wróciła do Polski, opublikowała wtedy skróconą wersję jednej z powieści Karola Dickensa jak również dwa zbiory osadzonych w egzotycznych realiach opowiadań dla dzieci.

Strategia przekładu

Przekład otwierał nową łódzką serię dzieł literatury powszechnej, wydawanych w przystępnych cenach dla szerokiego grona czytelników. Przedsięwzięcie było wyrazem rosnących ambicji literackich włókienniczego miasta, niewątpliwie znaczenia przydawało mu też nazwisko tłumaczki, córki znanych i cenionych za zaangażowanie na rzecz miasta rodziców. Rosicka dążyła do modernizacji składni i rejestru, z zachowaniem tradycyjnej stylistyki literackiej. Tłumaczyła nierymowanym jedenastozgłoskowcem, upraszczając lub skracając tekst w miejscach trudnych.

Recepcja przekładu

Chronologicznie przekład Rosickiej nosi cechy retranslacji, wydawanej jako alternatywa dla ustabilizowanego już kanonu szekspirowskiego w przekładzie. Biorąc jednak pod uwagę misyjność serii, którą przekład ten inicjował, tłumaczenie służyło przede wszystkim uprzystępnieniu tekstu szekspirowskiego, bez radykalnego odejścia od wcześniejszych norm przekładowych.

Tłumaczenie Rosickiej nie było wznawiane ani poddawane szerszym rozbiorom krytycznym. Nigdy też nie stało się podstawą realizacji teatralnej.

bibliografia przekładów

William Shakespeare, Romeo i Julia. Tragedya w 5 aktach, tłum. Wiktorya Rosicka, Księgarnia L. Fischera, Łódź 1892 [„Biblioteczka Powszechna” I].